گمانه

دربارۀ فلسفه، علم و اندیشه

گمانه

دربارۀ فلسفه، علم و اندیشه

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «فلسفه تکنولوژی» ثبت شده است

در تکنولوژی، بر خلاف علم، به‌دنبال صدق و حقیقت نیستیم؛ تکنولوژی نیازمند تحقق معیارهای کارآمدی است که برساختۀ خودماست؛ بنابراین محلّی و وابسته به شرایط است.

به‌طور کلّی دربارۀ تکنولوژی‌ها می‌توان پرسید که ایمن یا سالم هستند یا خیر؛ یک تکنولوژی اجتماعی و حقوقی یا قانونی آیا عادلانه است، حریم خصوصی را حفظ می‌کند؟ برای تحقق بخشیدن به ارزش‌ها معمولاً هنجارهایی وضع می‌کنند؛ مثلاً برای تحقق ایمنی در رانندگی توصیه می‌شود که «با احتیاط حرکت کنید». این هنجارها معمولاً در هر حوزۀ حرفه‌ای در قالب «نظام‌نامه‌های اخلاقی» یا «مقررات حرفه‌ای»، مثل «مقررات ملّی ساختمان»، تدوین می‌شود و ممکن است درجوامع و مناطق و زمان‌های مختلف تفاوت کند.

در حالی‌که شناخت علمی هدفش صدق است؛ به‌همین دلیل هم انتظار داریم نتایج آن کلّی و فراگیر و جهان‌شمول باشد.

 

۳۱ مرداد ۹۵ ، ۲۲:۰۶
علیرضا منصوری

"نظارت و تنبیه" و نهادهای مربوط به آن در زمرۀ تکنولوژی‌های اجتماعی هستند، و  مثل همۀ تکنولوژی‌های دیگر، مستقل از مبدعان و مخترعان اولیه‌اش، به‌صورتی داروینی تحول می‌یابند؛ بنابراین ممکن است  منجر به نتایجی شوند، یا مورد بهره‌برداری‌هایی قرار گیرند که اصلاً در ذهن مبدعان و سازندگان اولیۀ آن تکنولوژی‌ها نبوده است.

۲۶ خرداد ۹۵ ، ۰۱:۱۵
علیرضا منصوری

هدف علم برساختن نظریه‌های صادق است؛ هدف تکنولوژی‌ها کارآمدی است؛ نهادهای علمی از جنس تکنولوژی‌های اجتماعی هستند.

 

آیا می‌توان نشان داد که برخی تاریخ‌نگاری‌ها دربارۀ علم دچار خطای خلط مقوله شدند و احکام حاصل از تحلیل‌های تاریخی خود از نهادهای علمی یا اجتماعی را به  نظریه‌های علمی تسری دادند؟



۲۶ خرداد ۹۵ ، ۰۰:۵۲
علیرضا منصوری